Inteligente liczniki: szansa dla gospodarki czy zagrożenie dla prywatności obywateli

Inteligente liczniki: szansa dla gospodarki czy zagrożenie dla prywatności obywateli

Do końca 2020r. sprzedawcy energii są zobligowani do zainstalowania na własny koszt u każdego odbiorcy tzw. inteligentnych liczników (ang. smart metering). To kluczowy element inteligentnych sieci energetycznych (ang. smart grid).

Urządzenia będą mierzyć zużycie energii a potem przekazywać informacje pomiarowe do systemu teleinformatycznego. Będzie on stanowić część centralnej bazy danych wszystkich odbiorców. Zniknie więc instytucja inkasentów. W zależności od wyposażenie konkretnego modelu inteligentnego urządzenia pomiarowego klient mógłby śledzić zużycie energii i opłaty nawet w czasie rzeczywistym.

Generalny inspektor ochrony danych osobowych dr Wojciech Wiewiórowski zwrócił jednak uwagę, że uzyskane dane pozwolą na stworzenie profilu użytkownika w zakresie ilości zużywanej energii i tym samym uzyskanie szczegółowych informacji o jego działaniach i zachowaniach. Inteligentne liczniki mierzą przecież zużycie prądu z dużą częstotliwością, od kilku do kilkudziesięciu razy dziennie w zależności do taryfy.

"Nie ma wątpliwości, że duża część informacji, która jest zbierana w tego typu licznikach, ma charakter danych osobowych, (…). Przykładowo za pomocą informacji, kiedy jest włączone światło, można dowiedzieć się, kiedy jesteśmy w domu, a to dotyka sfery naszego bezpieczeństwa. Z kolei dane, ile prądu zużywa np. nasza lodówka, niewątpliwie mają znaczenie merkantylne" – twierdzi Wiewiórski

Podobne urządzenia zamierzano wprowadzić w Holandii, ale wycofano się z projektu, ponieważ zauważono, ż e projektowane przepisy dot. ich użycia nie chronią odpowiednio prywatności obywateli.

W Polsce projekt był konsultowany z przedstawicielami GIODO i zdaniem Wiewiórowskiego większość zastrzeżeń została uwzględniona. Wątpliwości wciąż dotyczą np. roli tzw operatora informacji pomiarowych (odpowiedzialny za zbieranie i przetwarzanie informacje z liczników) czy delegacji do wydawania rozporządzeń.

Wprowadzanie inteligentnych mierników energii wynika z regulacji unijnych. Zgodnie z dyrektywą UE do 2020 r. inteligentnych liczników ma używać 80 % odbiorców. Trwają także prace projektem dyrektywy, która nakazuje informowanie klienta o bieżącym zużyciu energii, co nie jest możliwe bez uprzedniego zainstalowania inteligentnych liczników

Konsumenci będą mogli bezpośrednio kontrolować swoje zużycie energii i zarządzać nim, co może być silnym bodźcem do oszczędzania energii. Spadek zużycia energii w całej UE jest ponadto jednym z to jeden celów tzw. pakietu klimatycznego.

Zdaniem ekspertów inteligentne sieci energetyczne mają być tańsze i bezpieczniejsze w eksploatacji. Przykładowo łatwiej można by zlokalizować miejsce awarii albo nielegalnego poboru energii.

Projekty ustaw z pakietu energetycznego 22 grudnia zostały skierowane do konsultacji społecznych i międzyresortowych. Od tej daty zainteresowani mają 30 dni na zgłaszanie uwag.

(ma)