Dlaczego niskostratne transformatory nie potrzebują dławików kompensacyjnych?

Czas czytania: 2 minuty

Twoja instalacja może pracować stabilniej i taniej, jeśli zrezygnujesz z dławików kompensacyjnych. Możemy to swtierdzić z całą pewnością bo w Energeks znamy temat od podszewki – od lat dostarczamy nowoczesne transformatory, które ograniczają pobór mocy biernej niemal do zera, eliminując konieczność stosowania kosztownych i zajmujących miejsce kompensatorów. Nowoczesne niskostratne transformatory potrafią ograniczyć pobór mocy biernej niemal do zera, eliminując konieczność stosowania kosztownych i zajmujących miejsce kompensatorów. Jak to możliwe? Oto technologia, która zmienia reguły gry.

Zapraszamy do lektury!

Co to są dławiki kompensacyjne i gdzie znajdują się w transformatorach?

Dławiki kompensacyjne (kompensacyjne reaktory) to urządzenia stosowane w systemach średniego i wysokiego napięcia, zarówno jako elementy wbudowane w transformatory, jak i instalowane zewnętrznie w systemach dystrybucji mocy. Ich zadaniem jest kompensacja mocy biernej – pochłaniają nadmiar energii indukcyjnej, poprawiają współczynnik mocy i stabilizują napięcie. Informacje o ich specyfikacji można znaleźć na tabliczce znamionowej transformatora lub w dokumentacji technicznej, gdzie określa się m.in. klasę ochronności (np. IP00) oraz zgodność z normami IEC.

Dławiki kompensacyjne są stosowane głównie tam, gdzie moc bierna indukcyjna znacząco wpływa na koszty operacyjne. W przemyśle brak kompensacji oznacza straty finansowe oraz niepotrzebne obciążenie sieci elektroenergetycznej, co prowadzi do zwiększonych strat przesyłowych i dodatkowych opłat od operatora.

Polskie przepisy dotyczące kompensacji mocy biernej

W Polsce kompensacja mocy biernej regulowana jest przez Instrukcję Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej (IRiESD) poszczególnych operatorów, którzy wymagają utrzymania współczynnika mocy w określonym przedziale. W większości przypadków dopuszczalne wartości to tgφ w zakresie 0,4 indukcyjny do 0,4 pojemnościowy, co odpowiada cosφ ≈ 0,93 lub lepiej. Przekroczenie tych wartości może skutkować naliczeniem dodatkowych opłat za nadmierne pobieranie mocy biernej indukcyjnej lub pojemnościowej.

Dobór baterii kondensatorów dla transformatorów powinien być zgodny z wytycznymi norm PN-EN 60831 (dla kondensatorów niskiego napięcia) oraz PN-EN 61642/EN 61921 (dotyczących baterii kondensatorów do kompensacji mocy biernej). Przekroczenie optymalnego poziomu kompensacji może prowadzić do nadkompensacji, co skutkuje niepożądanym wzrostem napięcia oraz możliwością generowania zakłóceń w sieci.

Dlaczego niskostratne transformatory eliminują potrzebę dławików?

Dzisiejsza technologia pozwala na produkcję wysokosprawnych transformatorów, które radykalnie zmniejszają straty jałowe. Efekt? Mniej mocy biernej do kompensacji, co oznacza, że dławiki i kondensatory stają się zbędne.

Jak to działa?

✅ Niższe straty w rdzeniu = mniejszy pobór mocy biernej
Nowoczesne materiały magnetyczne (np. blachy amorficzne, zoptymalizowane stopy krzemowe) pozwalają na znaczną redukcję strat.  Mniej strat oznacza mniejszy prąd magnesujący, a co za tym idzie mniej problemów z kompensacją.

✅ Lepszy współczynnik mocy w stanie jałowym
Dzięki nowoczesnym rdzeniom transformatorów, kąt fazowy prądu jałowego jest mniejszy, co oznacza lepszy cosφ już na starcie. Starsze transformatory wymagały dodatkowej kompensacji, by poprawić ten parametr – dziś można się bez tego obejść.

✅ Brak ryzyka nadkompensacji
Tradycyjne systemy kompensacyjne mogły prowadzić do ujemnego tgφ, czyli nadmiernej kompensacji mocy biernej indukcyjnej, co powodowało problemy z jakością energii. Nowoczesne transformatory zapobiegają temu problemowi.

Przemysł bez dławików kompensacyjnych? Tak, jeśli masz odpowiedni transformator

W klasycznych zakładach przemysłowych i farmach fotowoltaicznych dławiki i kondensatory kompensacyjne były stadnardowym wyposażeniem stacji transformatorowych. Nowoczesne podejście do zarządzania energią pokazuje jednak, że wydajne transformatory eliminują konieczność stosowania tych dodatkowych komponentów.

Zmieniające się przepisy oraz rozwój technologii sprawiają, że nowoczesne systemy energetyczne mogą działać bez kosztownych i zajmujących miejsce dławików kompensacyjnych. Największe korzyści widać w:

Zakładach produkcyjnych – gdzie organiczenie mocy biernej przekłada się na niższe rachunki za energię.
Farmach fotowoltaicznych – gdzie stabilniejszy współczynnik mocy eliminuje konieczność stosowania dodatkowej kompensacji.
Systemach magazynowania energii – gdzie nowoczesne przekształtniki i transformatory skutecznie współpracują bez potrzeby kompensacji mocy biernej.

Czy Twoja instalacja jest zoptymalizowana?

Jeśli wciąż korzystasz z dławików kompensacyjnych, być może czas na modernizację. Nowoczesne transformatory nie tylko zmniejszają straty, ale także redukują potrzebę dodatkowej kompensacji, co oznacza mniej wydatków i większą stabilność systemu.

Sprawdź naszą ofertę nowoczesnych transformatorów lub odwiedź sklep z dostępnymi od ręki jednostkami. Masz pytania? Dołącz do naszej społeczności na LinkedIn i podziel się swoimi doświadczeniami!

A jeśli zastanawiasz się, czy warto inwestować w modernizację, paomyśl:
według Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA), zastosowanie nowoczesnych transformatorów niskostratnych może znacząco poprawić efektywność energetyczną systemów elektroenergetycznych, redukując straty energii nawet o 30%!  To przyszłość energetyki to optymalizacja i efektywność. Nie czekaj, aż Twoje koszty wzrosną – działaj już dziś!