Stanowisko SPIUG dotyczące przygotowywanej ustawy o efektywności energetycznej

Stowarzyszenie Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych, jest organizacją, która skupia członków działających na rynku instalacyjno-grzewczym w Polsce od wielu lat i mających ugruntowana pozycję na tym rynku.

Dzięki wieloletniej aktywności, członkowie SPIUG są obecni praktycznie w każdym segmencie dystrybucyjnym i inwestycyjnym rynku urządzeń grzewczych w Polsce. W dniu 4 marca 2011 r. Sejm przyjął projekt ustawy o efektywności energetycznej, przygotowany przez Ministerstwo Gospodarki. Przyjęty przez Sejm projekt ustawy ma w założeniu pozwolić na poprawę rozwoju rynków ciepła oraz promować obniżanie zużycia ciepła i energii elektrycznej, czyli zwiększanie efektywności energetycznej. Jest to oczekiwany od dawna akt prawny, regulujący zagadnienia dotyczące wdrażania mechanizmów na rzecz poprawiania efektywności energetycznej także w sferze ciepła.

Nowa ustawa, według swoich założeń ma dać instrumenty do zwiększania efektu efektywności energetycznej, w szczególnie te stymulujące rozwój efektywnych form zaopatrzenia w ciepło i energię elektryczną. Dodatkowo ustawa promuje obniżanie zużycia ciepła w wyniku działań termomodernizacyjnych. Zapisy mają umożliwić redukcję strat ciepła w procesie jego dostarczania i kładą szczególny nacisk na wykorzystanie ciepła powstałego w wyniku kogeneracji, pochodzącego ze źródeł odnawialnych i ciepła odpadowego.

Niemniej jednak, niektóre zapisy zawarte w ustawie, w szczególności w Rozdziale 7 Art. 37 dotyczących zmian w Prawie Budowlanym i Art. 38, dotyczących zmian w Prawie energetycznych budzą pewne wątpliwości, czy w praktyce, w wyniku interpretacji przepisów przez lokalnych urzędników, nie nastąpi zablokowanie modernizacji źródeł ciepła w obiektach, które są położone w potencjalnym zasięgu lokalnej sieci centralnego ogrzewania i ciepłej wody.

W projekcie ustawy o efektywności energetycznej zostało zapisane, że:
„ w przypadku obiektów budowlanych, do których ciepło będzie dostarczane z indywidualnego źródła ciepła niebędącego odnawialnym źródłem energii, źródłem ciepła użytkowego w kogeneracji lub źródłem ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych, dla których to obiektów przewidywana szczytowa moc cieplna instalacji i urządzeń do ogrzewania tych obiektów wynosi nie mniej niż 50 kW i zlokalizowanych na terenie, na którym istnieją techniczne warunki dostarczania ciepła z sieci ciepłowniczej, w której nie mniej niż 75 % ciepła w skali roku kalendarzowego stanowi ciepło wytwarzane w odnawialnych źródłach energii, ciepło użytkowe w kogeneracji lub ciepło odpadowe z instalacji przemysłowych, a ceny ciepła stosowane przez przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się wytwarzaniem ciepła i dostarczające ciepło do tej sieci ciepłowniczej, są niższe od obowiązującej średniej ceny sprzedaży ciepła, o której mowa w art. 23 ust. 2 pkt 18 lit. c ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, dla źródła ciepła zużywającego tego samego rodzaju paliwo:
a) odmowę wydania warunków przyłączenia do sieci przez przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłem lub dystrybucją ciepła albo
b) audyt, o którym mowa w art. 27 ust. 3 ustawy z dnia ….. z 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. Nr …, poz. …), wskazujący, że dostarczanie ciepła do tego obiektu z sieci ciepłowniczej zapewnia niższą efektywność energetyczną, aniżeli z innego indywidualnego źródła ciepła, które może być wykorzystane do dostarczania ciepła do tego obiektu.”;

Z powyższego zapisu w odniesieniu do nowych obiektów, o zapotrzebowaniu ciepła powyżej 50 kW) może wyniknąć zasada, że ubiegający się o pozwolenie na budowę takiego obiektu będzie musiał zaproponować jedno z poniższych rozwiązań:
albo
- zainstalowanie własnego odnawialnego źródła energii lub własnej instalacji kogeneracji
lub
- wykorzystanie do ogrzewania budynku ciepła odpadowego z przemysłu.

W wypadku, gdy ubiegający się o pozwolenie na budowę nie zdecydowałby się na takie indywidualne rozwiązania a jest w zasięgu sieci ciepłowniczej, która jest zasilana w 75 proc. energią ze źródeł odnawialnych, kogeneracji lub z ciepła odpadowego, to musi się przyłączyć do takiej sieci. Żeby nie być do tego zmuszonym, powinien przedstawić audyt energetyczny, z którego będzie wynikało, że zaproponowane przez ubiegającego się o pozwolenie na budowę wybrane rozwiązanie będzie bardziej korzystne i efektywne energetycznie. Właściciel będzie więc miał teoretycznie różne możliwości do ogrzania budynku, muszą być one jednak energetycznie efektywne.

Warto tutaj zauważyć, że zapis w tym brzmieniu może dyskryminować inwestorów, którzy chcieliby w przyszłości zamontować kondensacyjny kocioł gazowy lub olejowy, albo układ kaskadowy złożony z takich kotłów o łącznej mocy pow. 50kW.

Technika kondensacyjna w ogrzewnictwie rozwija się w ostatnich latach bardzo intensywnie nie tylko Polsce, ale także na terenie całej Unii Europejskiej, właśnie z tego względu, że kotły kondensacyjne są urządzeniami pozwalającymi dzięki swojej technologii na duże oszczędności w zużyciu gazu czy innych paliw, a co za tym idzie odpowiadają założeniom zawartym w Ustawie o Efektywności Energetycznej.

Drugim potencjalnym ograniczeniem, wynikającym z w/w zapisu, może być przeszkoda do stosowania pomp ciepła o mocy pow. 50 kW o ile nie zostaną zdefiniowane transparentne i takie same zarówno dla instalacji indywidualnych, jak i sieci ciepłowniczych kryteria oceny efektywności energetycznej, obejmujące wszystkie aspekty i czynnik, a nie tylko wybrane, w wyniku czego w przeszłości uzyskiwano czasami sprzeczne z rzeczywistością wyniki świadczące i nieefektywności zastosowania pomp ciepła w obiektach.

Osobną sprawą, jest klasyfikacja ciepła z energii odnawialnej. W tym przypadku, brak jasno sprecyzowanego stanowiska, że do takich źródeł nie zalicza się współspalania biomasy z węglem, może prowadzić do różnych interpretacji w zakresie ilości wytwarzanego ciepła ze źródeł odnawialnych, co mogłoby być wbrew intencjom ustawodawcy.

Jeżeli chodzi kwestię stosowania urządzeń małej mocy, służących do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w procesie Kogeneracji, należy tutaj zwrócić uwagę, że wytwarzanie energii elektrycznej i jej odsprzedaż podlega obowiązkowi posiadania koncesji udzielanej przez URE. Przy obecnym podejściu zakładów energetycznych i operatorów sieci, pojęcie wytwarzania energii elektrycznej na własne potrzeby (czyli niewymagającym koncesji) jest pojęciem czysto teoretycznym, co też może stanowić barierę do rozwoju indywidualnych (rozproszonych) źródeł energii. Aby tego uniknąć, należałoby przygotować odpowiednie przepisy, podobne do tych dla OZE, które nakładałyby na lokalnych operatorów obowiązek zakupu takiej energii.

Natomiast uchwalenie i wprowadzenie w życie ustawy z takimi zapisami, może doprowadzić do wielu problemów formalnych, wynikających z nadinterpretacji zapisów tam zawartych przez lokalne grupy interesów. W ustawie brakuje precyzyjnego określenia, co oznacza termin "warunki techniczne". Czy to oznacza, że sieci cieplne już posiadają w danym miejscu doprowadzenie instalacji, czy że teren ten jest wpisany w plan inwestycyjny na najbliższe np. 5 lat. W skrajnych przypadkach interpretacji tego prawa może dojść do wstrzymania inwestycji budowlanych lub brak zgody na ich rozpoczęcie, do czasu rozstrzygnięcia tego typu sporu.

SPIUG stoi na stanowisku, że podstawowym kryterium dotyczącym doboru źródeł ciepła w nowobudowanych i modernizowanych obiektach powinien być uzyskany dzięki nim wynik efektywności energetycznej, co w pełni odpowiada założeniom zawartym preambule Ustawy, a nie lokalizacja inwestycji.

Warszawa, 28 marca 2011r
Opracowanie:
Stowarzyszenie Producentów i Urządzeń Grzewczych
Service & Sales Desk Polen
ul. Słomińskiego 15.508 PL 00-195 Warszawa
Tel: +48 22 501 46 32
Fax. 0048 22 501 46 39
Mobile: 0048/691/565756 ; 0048 662 11 55 94
E-mail: biuro@spiug.pl
www.spiug.pl
Prezes Zarządu
Janusz Starościk