Elektrownia bez fachowców?

Praca w elektrowni jest z reguły dobrze płatna

Polska nie ma odpowiedniej załogi do obsługi elektrowni atomowej. Po rezygnacji z budowy elektrowni w Żarnowcu na początku lat 90. część specjalistów opuściła kraj, a przez 20 kolejnych lat nie wykształcono ich następnych fachowców.

– To, czego nam brak w szczególności, gdy myślimy o rozwoju energetyki jądrowej w Polsce, to jest kadra świadomych techników. Takich, którzy mają wiedzę na temat promieniowania, jego możliwych zastosowań i skutków, również w sytuacjach trudnych i będą mogli zostać bez obaw dopuszczeni do pracy związanej z promieniowaniem – mówi prof. dr hab. Ludwik Dobrzyński z Narodowego Centrum Badań Jądrowych.

W elektrowni jądrowej pracę znajduje około 400 techników.

– Można z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że do pracy w elektrowni przyjdzie nie więcej niż 60 proc. wyszkolonych techników-nukleoników. Stworzenie tak licznej kadry wymaga wielu lat i co najmniej kilku szkół kształcących takich specjalistów. W latach 90-tych mieliśmy absolwentów choćby Technikum Nukleonicznego w Otwocku, kształcenie odbywało się również na Wybrzeżu – przyznaje prof. Ludwik Dobrzyński. – Tej kadry praktycznie już nie ma.

Zgodnie z szacunkami NCBJ w ciągu najbliższych dwóch lat w Polsce powstanie jedno technikum edukujące takich specjalistów , jak mechanik-nukleonik, radiochemik, elektronik jądrowy itp., a dwa lata później – kilka podobnych szkół. Rynek będzie potrzebował kilka tysięcy takich absolwentów.

– Ważne jest dobre przygotowanie z ogólnie rozumianej nukleoniki [nauka zajmująca się sposobami wykorzystania fizyki jądrowej], tak by młody człowiek nabrał pewnej erudycji, której w normalnych warunkach techników dzisiaj nie może dostać. Narodowe Centrum Badań Jądrowych stara się stworzyć propozycję programu nauczania na tym poziomie techników. Jesteśmy w trakcie realizacji „Szkoły z przyszłością" – podkreśla profesor.

Projekt ten przewiduje, że nauczyciele po specjalistycznym przeszkoleniu będą oferować zajęcia pozalekcyjne. Dzięki temu nauczą się podstaw promieniotwórczości, własnościach promieniowania, zastosowaniach, aspektach biologicznych. W ramach szkół letnich będą mogli okazję trenować i ćwiczyć w laboratorium w Świerku specjalnie przygotowanym dla szkół. Projekt opłacony jest przez Urząd Marszałkowski Mazowsza (współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego) i opiewa na kwotę ok. 1 mln zł. Trwać będzie do końca 2014 roku.

– Jeśli ktokolwiek chce pracować z promieniowaniem, w szczególności w takim miejscu jak elektrownia jądrowa, to musi przejść odpowiednie kursy. Ważne jest, czy ten ktoś przyszedł do elektrowni, dlatego że tam dobrze płacą i w związku z tym zrobi wszystko, żeby te kursy zaliczyć, ale nie będzie się nimi przejmował. Czy też jako młody człowiek zostanie zarażony pięknem nauki właśnie w wieku, kiedy się zainteresowania rozwijają, czyli między 12 a 16 rokiem życia. Jeżeli ten okres sobie odpuścimy, to bardzo trudno będzie później znaleźć ludzi, którzy całym sercem będą tę wiedzę chłonęli – przyznaje prof. Ludwik Dobrzyński.

Profesor zaznacza, że kształcenie kadry do pracy w elektrowni jądrowej trzeba zacząć jak najwcześniej.

– Jest tendencja w Polsce, by kształcić na politechnikach, uniwersytetach od razu magistrów, a jeszcze lepiej doktorantów. To jest tak jak budowanie domu od dachu. A ważne jest tworzenie odpowiedniego klimatu wokół nauki i zainteresowania jak najwcześniej, bo wtedy młodzi ludzie w sposób świadomy wybierają swoją ścieżkę i stają się prawdziwymi specjalistami – uważa ekspert.

Praca w elektrowni jądrowej jest zazwyczaj dobrze płatna, a miejsca pracy można dziś znaleźć wszędzie na świecie.

Polska Grupa Energetyczna została wybrana przez rząd na inwestora pierwszych polskich elektrowni jądrowych. Rządowe plany przewidują realizację dwóch siłowni o łącznej mocy 6 tys. MW. Według aktualnej strategii grupy pierwszy blok jądrowy miałby ruszyć ok. 2024 r., a drugi do 2029 roku.

(ma)